Đồng chí Hoàng Quốc Việt tên thật là Hạ Bá Cang, sinh ngày 28/5/1905. Là con út của một mái ấm gia đình nhà nho nghèo, đông con, mẹ mất sớm, cha già yếu, nhờ sự nuôi dưỡng, chăm nom của những anh chị, chiến sỹ mới có điều kiện kèm theo để học hết cao đẳng tiểu học rồi thi đỗ vào Trường Bách nghệ TP. Hải Phòng. Sống giữa thành phố Cảng, được tiếp xúc với thực tại xã hội đương thời, Hạ Bá Cang sớm hiểu được nỗi cay đắng của một dân tộc bản địa bị nô lệ và mang nặng mối căm thù bọn thực dân bán nước. Tiếng bom Phạm Hồng Thái ở Quảng Châu Trung Quốc càng thôi thúc anh và bạn hữu cùng chí hướng lao vào những trào lưu yêu nước như đòi thả Phan Bội Châu, đòi để tang Phan Châu Trinh, v.v …
Năm 1925, bị đuổi khỏi trường vì đã tham gia đoàn biểu tình chặn đường tên toàn quyền Varen từ Đồ Sơn về TP. Hải Phòng đưa yêu sách đòi thả Phan Bội Châu, chiến sỹ trở về quê. Chính tại đây, chiến sỹ làm quen với Ngô Gia Tự, người người trẻ tuổi trường Bưởi cũng đã bị đuổi học vì cùng học viên TP.HN đấu tranh chống xử án cụ Phan Bội Châu .
Trong những năm 1925-1927, Hạ Bá Cang vào làm thợ mỏ ở Phấn Mễ (Thái Nguyên), Mạo Khê (Quảng Ninh) rồi trở về Hải Phòng làm thợ nguội tại nhà máy cơ khí Carông với hy vọng ở nơi đông đúc thợ thuyền và đã từng nổ ra những cuộc đấu tranh gay gắt, ắt tìm được đoàn thể cách mạng. Quả nhiên, đồng chí đã gặp lại Lương Khánh Thiện, Nguyễn Đức Cảnh, Trịnh Đình Cửu – những người đã giúp đỡ và kếp nạp mình vào Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên. Đầu năm 1929, do hoạt động trong phong trào cách mạng, đồng chí bị đuổi khỏi nhà máy và bước vào cuộc đời của một nhà hoạt động cách mạng chuyên nghiệp. Trong hồi ký “Chặng đường nóng bỏng” đồng chí đã tâm sự: “Tôi được sống những ngày tuyệt đẹp của tuổi thanh xuân, đã tìm thấy lý tưởng, được tôi luyện trong những cuộc đấu tranh giai cấp sôi động, được chứng kiến và tham gia chuyển những chi bộ Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội thành những chi bộ Cộng sản đầu tiên, được góp phần mình chuẩn bị cho Đông Dương Cộng sản Đảng ra đời”.
Năm 1929, được Đảng cử vào Nam để cùng Ngô Gia Tự, Lê Văn Lương tuyên truyền lan rộng ra tác động ảnh hưởng của Đảng, chiến sỹ đã lăn lộn và gắn bó với thợ thuyền và bà con lao động nghèo ở xóm Chiếu, Khánh Hội, Thủ Thiêm. Cuối năm, chiến sỹ được cử sang Pháp để liên hệ với Đảng Cộng sản Pháp xin tài liệu và đề xuất bạn trợ giúp Đảng ta có thêm điều kiện kèm theo hoạt động giải trí. Chuyến đi đầy gian nan nhưng trót lọt đó không chỉ đặt đường dây liên lạc bí hiểm giữa Đảng ta với Đảng bạn, mà còn là dịp giúp chiến sỹ lan rộng ra tầm nhìn và thấm thía thế nào là tình cảm quốc tế vô sản .
Về đến TP HCM, hay tin Đảng Cộng sản Đông Dương được xây dựng trên cơ sở hợp nhất những Đảng Cộng sản hiện có ở những xứ, chiến sỹ lại được cử đại diện thay mặt bộ phận Đông Dương Cộng sản ở Nam Kỳ ra dự hội nghị triển khai việc hợp nhất. Nhưng đến TP. Hải Phòng, mới kịp gặp chiến sỹ Trần Phú để nghe thông tin nội dung và chương trình nghị sự thì chiến sỹ đã bị bắt cùng nhiều chiến sỹ khác. Do biến cố này nên mãi đến tháng 10/1930, hội nghị hợp nhất mới họp được. Đồng chí được Hội nghị nhất trí cử vào Ban Chấp hành Trung ương lâm thời, mặc dầu đang còn ở trong tù .
Đầu năm 1931, TANDTC đề hình Kiến An phán quyết chiến sỹ tù chung thân biệt xứ, đưa lên giam ở Hỏa Lò, TP.HN, rồi đày ra Côn Đảo cùng những chiến sỹ Nguyễn Văn Cừ, Lê Duẩn, Phạm Văn Đồng, Lê Đức Thọ …
Mùa thu năm 1936, do thắng lợi của Mặt trận Nhân dân Pháp, chiến sỹ được trả về đất liền. Và từ đó đến năm 1945, suốt 10 năm trời, như chiến sỹ Trường Chinh đã nhận xét : với đôi chân khập khiễng, tác dụng của những trận đòn thù của mật thám Pháp ở TP. Hải Phòng năm 1930, khi “ khăn đóng, áo dài ”, khi complê cravat ”, anh đã dọc ngang khắp nước, để móc mối, kiến thiết xây dựng, củng cố và tăng trưởng cơ sở Đảng, tăng trưởng trào lưu, bất chấp sự rình rập, chăng bẫy ngày đêm của quân địch .
Ra đến Bắc, chiến sỹ được phân công cùng chiến sỹ Trường Chinh đảm nhiệm tờ báo của Đảng ở Bắc Kỳ .
Năm 1937, chiến sỹ được cử làm Bí thư Xứ ủy Bắc Kỳ .
Tháng 3/1938, đồng chí được cử đi dự Hội nghị Trung ương tại Hóc Môn, Bà Điểm bàn về công tác Mặt trận của Đảng trong tình hình mới của cách mạng nhằm tập hợp lực lượng quần chúng đông đảo chống bọn phản động thuộc địa, chống chiến tranh phát- xít.
Xem thêm: Giới thiệu – Sim Thăng Long
Vừa về đến Thành Phố Hà Nội, chiến sỹ cùng nhiều chiến sỹ khác bị thực dân Pháp trục xuất ra khỏi TP.HN. Nhân thời cơ này Trung ương phân công chiến sỹ về nông thôn thiết kế xây dựng cơ sở chuẩn bị sẵn sàng cho quy trình tiến độ đấu tranh mới .
Trong những năm 1941 – 1945, với cương vị Ủy viên Thường vụ TƯ Đảng kiêm Bí thư Xứ ủy Bắc Kỳ, vẫn đôi chân khập khiễng, khi lên rừng núi, lúc xuống đồng bằng, lúc vào Nam, khi ra Bắc, rồi lặn lội lên tận Pắc Bó ( Cao Bằng ) dự Hội nghị TƯ VIII của Đảng vào tháng 5-1941 do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc triệu tập để tăng trưởng và hoàn hảo đường lối của Đảng về yếu tố giải phóng dân tộc bản địa, xây dựng Nước Ta Độc lập Đồng minh ( tức Mặt trận Việt Minh ). Hội nghị đã cử ra BCH TƯ mới do chiến sỹ Trường Chinh làm Tổng Bí thư, những chiến sỹ Hoàng Văn Thụ, Hạ Bá Cang được bầu vào Thường vụ TƯ .
Cách mạng càng tăng trưởng, chiến sỹ càng đi sâu vào công tác làm việc Dân vận – Mặt trận của Đảng, chuyên lo công tác làm việc hoạt động quần chúng. Giữa năm 1945, chiến sỹ cùng những vị đại diện thay mặt Mặt trận Việt Minh triển khai chuyến công tác làm việc ngoại giao tiên phong, vượt biên giới sang Trung Quốc nhằm mục đích thăm dò ý đồ của Tưởng Giới Thạch nhăm nhe muốn lấy danh nghĩa “ Đồng minh ” đưa “ Hoa quân nhập Việt ”. Đồng chí mang tên Hoàng Quốc Việt từ chuyến đi ấy .
Cũng năm 1945 lịch sử dân tộc đó, chiến sỹ được Thường vụ TƯ Đảng, Quốc dân Đại hội Tân Trào, Mặt trận Việt Minh và Bác Hồ cử đi kiểm tra tình hình sẵn sàng chuẩn bị khởi nghĩa ở những tỉnh từ Bắc vào Nam và giúp Xứ ủy Nam Kỳ củng cố chính quyền sở tại cách mạng, lan rộng ra Mặt trận Dân tộc Thống nhất. Chính chiến sỹ đã viết những dòng sau đây điện ra cho TƯ và Bác Hồ : “ Hai mươi mốt tỉnh tôi đi qua đều đã giành được chính quyền sở tại, khắp lục tỉnh Nam Bộ cũng đã xong ” .
Trong suốt cuộc kháng chiến chống Pháp, chiến sỹ Hoàng Quốc Việt đươc Đảng, nhà nước và Bác Hồ giao nhiều trách nhiệm. Tại Đại hội đại biểu toàn nước lần thứ II của Đảng ( 1951 ), chiến sỹ được bầu vào Ban Chấp hành TƯ và Bộ Chính trị .
Với 26 năm liên tục ở cương vị Chủ tịch Tổng Công đoàn Việt Nam và hơn chục năm là Phó Chủ tịch Liên hiệp Công đoàn Thế giới, đồng chí đã góp phần quyết định vào việc xây dựng cơ chế làm chủ của công nhân viên chức Nhà nước từ TƯ đến cơ sở.
Vừa là quản trị Tổng Công đoàn, vừa là Trưởng ban Mặt trận, Trưởng ban Dân vận – Mặt trận của Đảng, rồi quản trị và sau đó là quản trị Danh dự của Mặt trận, chiến sỹ đã có những góp sức to lớn vào việc kiến thiết xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, đoàn kết những dân tộc bản địa. Với thái độ chân thành, nhã nhặn, chăm sóc và chăm sóc cho mọi người, lắng nghe quan điểm của mọi người, nhất là những vị tiêu biểu vượt trội trong những dân tộc bản địa, những tôn giáo, trong tri thức và những những tầng lớp xã hội, chiến sỹ đã được mọi người tin yêu, kính trọng .
Đối với hoạt động giải trí nhà nước, chiến sỹ Hoàng Quốc Việt được ủy nhiệm đứng ra tổ chức triển khai mạng lưới hệ thống Viện Kiểm sát Nhân dân và là Viện trưởng tiên phong trong suốt 16 năm của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao. Đồng chí đã góp thêm phần quyết định hành động trong việc xác lập vị trí của tổ chức triển khai rất mới này trong thể chế Nhà nước từ TƯ đến địa phương .
Công lao của chiến sỹ Hoàng Quốc Việt đã được Đảng, Nhà nước và nhân dân ta ghi nhận và nhìn nhận cao. Đồng chí là người thứ tư được Tặng Kèm Huân chương Sao vàng khi còn đương chức ( sau Bác Hồ, Bác Tôn và chiến sỹ Võ Nguyên Giáp ). Hiện nay nhiều trường học, đường phố, khu vui chơi giải trí công viên trong cả nước được vinh dự mang tên Hoàng Quốc Việt .
Source: https://suthatmatlong.com
Category: Thông tin cần biết
